Przy boku króla Stanisława Leszczyńskiego (1706–1709), Tom I, wyd. Jerzy Dygdała

Najmniej znanym okresem życia króla Stanisława Leszczyńskiego są lata 1706-1709. Zachowały się jednak źródła pozwalające dzień po dniu przedstawić losy tego niefortunnego władcy w tym właśnie czasie. Publikowane tu listy dwóch królewskich sekretarzy przynoszą wiele cennych informacji o wydarzeniach politycznych i militarnych, a także dają obraz życia codziennego na królewskim dworze, stale zmieniającym miejsce pobytu. Dobrze ilustrują też bezradność Leszczyńskiego, cały czas uzależnionego od szwedzkiej pomocy wojskowej i finansowej, niemogącego doprowadzić do pojednania w Rzeczypospolitej, ustępującego praktycznie we wszystkim Karolowi XII i jego generałom.

Tom I zawiera listy z lat 1706-1708, kiedy to Leszczyński, towarzysząc Karolowi XII, przebywał w Saksonii, po czym przez Wielkopolskę i Mazowsze udał się na Litwę. W tomie II, obejmującym lata 1708-1709, opublikowane będą listy informujące o pobycie króla Stanisława w Prusach Królewskich (po powrocie z Litwy), o powolnym marszu na południe Polski aż do Lwowa i o wycofaniu się stamtąd pod Jarosław. Na wiadomość o całkowitej klęsce szwedzkiego monarchy pod Połtawą schronił się Leszczyński w szwedzkim wówczas Szczecinie.
Spis treści

Wstęp ............................................................... 7

1. O autorach listów ............................................... 7

2. Charakterystyka listów........................................... 12

3. Dotychczasowe wykorzystanie korespondencji Samuela Kazimierza Szwykowskiego i Jozafata Michała Karpia .......................... 13

4. O treści listów obu sekretarzy..................................... 14

5. Zasady edycji ................................................... 19

Wykaz skrótów....................................................... 23

Listy, fragmenty z gazet pisanych i diariuszy ............................ 25