Reges et gentes. Studia nad dyskursem legitymizującym władzę... (VI-VII w.), Robert Kasperski

Nowy produkt

Reges et gentes. Studia nad dyskursem legitymizującym władzę nad wspólnotami wyobrażonymi oraz strategiami ich konstruowania we wczesnym średniowieczu (VI-VII w.), Instytut Historii PAN, Warszawa 2017, s. 339, 145x205 mm, ISBN 978-83-65880-08-6

Więcej szczegółów

4 Przedmioty

25,00 zł brutto

Więcej informacji

Robert Kasperski (ur. 1981 r.) - adiunkt w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. Studiował historię na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w historii powszechnej wczesnego średniowiecza, ze szczególnym uwzględnieniem historii oraz tożsamości etnicznych tzw. ludów barbarzyńskich (m.in. Goci, Herulowie, Frankowie) i historii historiografii. W 2011 r. obronił pracę doktorską poświęconą tradycji dynastycznej gockiego rodu Amalów. Jest autorem kilkunastu publikacji, które ukazały się - bądź są w druku - w renomowanych polskich i zagranicznych periodykach naukowych („Kwartalnik Historyczny”, „Acta Poloniae Historica”, „Studia Źródłoznawcze. Commentationes”, „Frühmittelalterliche Studien”, „The Mediaeval Journal”).

Spis treści
Wprowadzenie........................... 11

ROZDZIAŁ PIERWSZY

EtNICZNOŚĆ, TEORIA ETNOGENEZY I LUDY BARBARZYŃSKIE: ROZWAŻANIA KRYTYCZNE..................... 25

Wstęp.................................. 25

Polityczny charakter wczesnośredniowiecznych gentes. Nowe koncepcje czy kontynuacja wcześniejszej tradycji historio-

graficznej?............................. 33

Które stwierdzenie jest aktualne? Która konstatacja jest prawdziwa? Rzymska gens tworem barbarzyńców czy barbarzyńskie gentes tworem Rzymian?.................. 37

Model Wenskusa. Nowa idea czy kontynuacja wcześniejszej tradycji historiograficznej? ..................... 41

Frankowie............................... 52

Wandalowie.............................. 56

Longobardowie i Gepidowie..................... 60

Model instrumentalny kontra prymordialny, czyli problemy

etniczności barbarzyńców.................... 61

Barbarzyńska etniczność, czyli jak uratować coś z dawnych

paradygmatów.......................... 71

Podsumowanie............................ 76

ROZDZIAŁ DRUGI

Izydor z Sewilli i konstruowanie gockiego (przeciw)-mitu: legitymizacja władzy i tworzenie etnograficznej tożsamości Gotów...................... 77

Wstęp.................................. 77

Historia Gothorum Izydora z Sewilli ............... 82

Historia Gothorum Izydora a plemienna tradycja ustna Gotów 86 Virtus kontra virtus? Czy raczej męscy Goci kontra niemęscy

Rzymianie?............................ 90

Hiszpania............................. 90

Rzym................................ 91

Goci................................ 96

Śmierć dziecka Ataulfa i Placydii jako symbol ostatecznego fiaska współpracy Rzymian i Gotów............... 107

Translatio imperii czy imitatio imperii?.............. 109

Podsumowanie ....................... 116

ROZDZIAŁ TRZECI

Historia Gothorum i ideologia władzy w wizygockiej Hiszpanii: dobry król Swintila i zły król Gezalek,

CZYLI JAKI POWINIEN BYĆ, A JAKI NIE POWINIEN, GOCKI KRÓL

według Izydora z Sewilli................... 118

Wstęp.................................. 118

Dobry król - Swintila........................ 125

Virtus i felicitas............................ 132

Zły król - Gezalek.......................... 140

Co jest przyczyną tchórzostwa i braku szczęścia w przypadku

Gezaleka?............................. 144

Dlaczego Gezalek stracił honor po drugiej stronie rzeki Durance? 152

Swintila i Gezalek, czyli personifikacja i antyteza Gota .....158

Podsumowanie............................ 160

Apendyks: Historia Gothorum jako instrument legitymizacji sukcesji Riccimera........................ 161

ROZDZIAŁ CZWARTY

Symboliczne i rytualne znaczenie długich włosów u Merowingów w kulturze politycznej frankijskiej Galii, czyli o rytualnej legitymizacji i delegitymizacji WŁADZY.............................. 165

Wstęp.................................. 165

Czy merowińska monarchia miała w VI w. pogańskie podstawy ideowe?............................... 170
Długie włosy jako naśladownictwo starotestamentowych Nazirejczyków lub czy obyczaj ten powstał w VI w.?........ 174

Co wiemy o długich włosach u Merowingów?.......... 177

Ścinanie długich włosów jako ryt hańbiący i strategia delegitymizacyjna  .......................... 184

Merowińska ideologia władzy................. 186

Ścięcie długich włosów jako strategia delegitymizacyjna. .    188

Ostrzyżenie Merowinga, czyli kilka słów o hańbiącym

rytuale............................. 191

Jak wyglądało ścięcie długich włosów? Próba rekonstrukcji

hańbiącego rytuału..................... 197

Czy obcięcie włosów skazywało Merowinga na wieczną hańbę

i bycie „nie-osobą”?....................... 198

Długie włosy noszone przez Merowingów jako symbol niepohamowanej seksualności i bycia poza społeczną kontrolą . 201

Merowingowie, czyli ród stojący poza społeczeństwem  208

Frankowie jako wspólnota wyobrażona.............. 214

Podsumowanie............................ 216

ROZDZIAŁ PIĄTY

Dlaczego nie można wydalić Gotów poza granice cesarstwa? Rzecz o debacie Jordanesa z Prokopiuszem . . . 218

Wstęp.................................. 218

Wędrówka Herulów, czyli jak Jordanes stawia przekaz Prokopiusza

na głowie............................. 226

Brittia i Brittania........................... 231

Pamięć kontra zapomnienie.................... 234

Ludy Thule u Prokopiusza ..................... 240

Ludy Skandzy u Jordanesa..................... 241

Topos mieszkańców jaskiń................... 242

Topos barbarzyńskiej saevitia................. 245

Topos najdzikszych ludów mieszkających na najdalszej

Północy.............................. 248

Gocka migracja ze Skandzy nad brzegi Morza Pontyjskiego, czyli

cywilizowanie się Gotów.................... 250

Dwie grupy gockie, czyli De Aedificiis kontra Getica...... 259
Goci Mniejsi........................... 259

Goci z Dory............................ 263

Goci i Rzymianie - nowa wspólnota w Italii?.......... 270

Podsumowanie............................ 277

Apendyks: Gocka tradycja ustna a egzystencja grupy etnicznej 278

Zakończenie............................. 282

Wykaz skrótów........  285

Bibliografia....................... 287

Abstract............................... 325

Indeks osob.................... 327