Szpitale średniowiecznego Wrocławia, Marek Słoń

MAREK SŁOŃ – adiunkt w Instytucie Historii PAN w Pracowni Dziejów Społeczeństwa i Kultury Średniowiecznej.

Średniowieczny szpital nie był placówką leczniczą. Nie miał, przynajmniej na ziemiach polskich do końca XV w., nic wspólnego z medycyną. Był domem ubogich, zapewniającym swoim podopiecznym pełne utrzymanie. Zazwyczaj towarzyszyła mu kaplica, uważano go za instytucję kościelną, a ofiary na jego rzecz – za formę jałmużny Jaka była zatem jego podstawowa funkcja, nadająca sens jego istnieniu? Czy troska o zbawienie własne, najbliższych, o błogosławieństwo Boże dla miasta? Czy może takie deklaracje fundatorów i dobrodziejów kryły za sobą inną rzeczywistość: próbę rozwiązania problemu ubóstwa, podejmowaną zgodnie z możliwościami i konwencją tej epoki? Autor średniowiecznymi szpitalami zainteresował się już podczas studiów (1985–91) w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, przygotowując pracę magisterską na temat życia religijnego w średniowiecznym Lwowie. Próba bliższego przyjrzenia się placówkom dobroczynnym w tym mieście (Szpitale lwowskie w wiekach średnich, „Przegląd Historyczny” 1994) w niewielkim stopniu przybliżyła odpowiedź na postawione na wstępie pytanie. Większe nadzieje budziła perspektywa zbadania Wrocławia, miasta o najbogatszych w Polsce źródłach dla okresu średniowiecza. Rzeczywiście, materiał zebrany podczas sześciu lat (1993–2000) badań w Instytucie Historii PAN okazał się ogromny: setki dokumentów i zapisek ksiąg miejskich, liczące tysiące stron rachunki szpitalne… Co ważniejsze, źródła te pozwoliły wysunąć wnioski na temat natury średniowiecznego szpitala.