Listy do władzy 1945-1989. Studia przypadków

Przekazywany Czytelnikowi tom studiów to jeden z efektów trzyletniej pracy zespołu, który zajmował się listami „zwyczajnych obywateli” do władz jako źródłem do badań historii społecznej. Jego członkowie próbowali usta­lić metodologiczne reguły wykorzystywania tych listów oraz dokonać anali­zy ich treści. Przedmiotem zainteresowania zespołu była korespondencja, która napływała do czterech wybranych instytucji państwowych: Komi­tetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Urzędu Rady Ministrów, Kancelarii Rady Państwa oraz Polskiego Radia i Telewizji.

Podjęcie tego przedsięwzięcia wynikało z przekonania, że posługiwanie się tego typu materiałami źródłowymi do badań przeszłości, choć coraz częst­sze, jest nadal niezadowalające i nie wykorzystuje w pełni możliwości, jakie w nich tkwią.

W tej sytuacji szersza niż dotychczas, interdyscyplinarna i wieloaspekto­wa analiza tej korespondencji, uzupełniona o znajomość funkcjonowania instytucji, które się nią zajmowały, wydaje się szczególnie istotna z wie­lu punktów widzenia, w tym dla ustalenia procedur posługiwania się nią w warsztacie badawczym przedstawicieli nauk humanistycznych i społecz­nych. Żywimy nadzieję, że dzięki badaniom, których wyniki publikujemy, listy do władz staną się źródłem lepiej poznanym i częściej obecnym w pracach specjalistów reprezentujących różne dziedziny wiedzy.

DARIUSZ JAROSZ, WSPÓŁAUTOR TOMU

Spis treści

DARIUSZ JAROSZ

Wstęp .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

ANNA MARIA ADAMUS

Wybrane kwestie społeczne na wsi polskiej

w świetle listów do władzy 1951–1980. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

EWELINA SZPAK

Listy do władz centralnych w świetle problemów

opieki społecznej i zdrowotnej w PRL (1945–1989) .. . . . . . . . . . . . . . . . . 53

GRZEGORZ MIERNIK

Nadzieje i rozczarowania. Listy Polaków do centrum władzy

w okresach przemian politycznych 1956–1957 i 1970–1971. . . . . . . . . . . 83

KRZYSZTOF GAJEWSKI

Stalin z dołu i z góry. Reprezentacje tanatologiczne .. . . . . . . . . . . . . . . . 117

DARIUSZ JAROSZ

Jak listy „zwyczajnych ludzi” do władz

zmieniały Polskę Ludową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
CSABA KOVÁCS

The Last Wave of Hungarian Collectivisation

in the Mirror of Complaints .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175

ÁGOTA LÍDIA ISPÁN

Letters of complaint and reports of public interest

written to the people’s control Committee.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207

DARIUSZ JAROSZ

Pisanie do władzy: próba uogólnienia .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239

Indeks osobowy .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269