Kronika halicko-wołyńska. Kronika Romanowiczów, tł., wstęp i komentarze D. Dąbrowski i A. Jusupović

Kronika halicko–wołyńska, inaczej mówiąc, Kronika Romanowiczów jest jednym z najważniejszych pomników średniowiecznej ruskiej historiografii. Jej wyjątkowość wynika z faktu, że powstawała ona w XIII w. niemal „na bieżąco”. Aktualnie możemy z dużą dozą pewności stwierdzić, że było co najmniej pięciu autorów źródła, związanych odpowiednio z dworami Mścisława Mścisławowicza, Daniela Romanowicza (tu – być może – nawet dwóch), Wasylka Romanowicza, Włodzimierza Wasylkowicza oraz Mścisława (II) Daniłowicza. Niewykluczone jednak, że to na dworze Jerzego Lwowicza lub jego ojca powstała brudnopisowa część Kroniki, czyli jej zakończenie.

Kronika opowiada o losach potomków Romana Mścisławowicza (zm. 1205 r.). Czytelnik znajdzie tutaj unikatowe informacje dotyczące nie tylko Rusi halicko – wołyńskiej w XIII w., ale także jej relacji z różnymi państwami, w tym z Polską, Węgrami, Litwą, Czechami, Austrią, Mongołami itd. Szczególne liczne i bezcenne przekazy tego źródła dotyczą Mazowsza oraz Małopolski, pojedyńcze zaś Wielkopolski i Śląska. Właśnie mnogość i wartość „polskich” wiadomości spowodowała, że krytyczna edycja Kroniki ukazała się w ramach Monumenta Poloniae Historica (Nova series, t. XVI, Kraków – Warszawa 2017).

DARIUSZ DĄBROWSKI - ur. w 1965 r. w Wąbrzeźnie. Absolwent historii i ochrony dóbr kultury na UMK wToruniu. Doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny UKW w Bydgoszczy. Autor pięciu monografii (Rodowód Romanowiczów, książąt halicko-wolyńskich, Poznań - Wroclaw 2002; Genealogia Mścislawowiczów. Pierwsze pokolenia (do początku XIV wieku), Kraków 2008; Daniel Romanowicz król Rusi (ok. 1201-1264). Biografia polityczna, Kraków 2012; Генеапогия Мстиславичей: Первые поколения (до начала XIV в.); пер. ивступ. слово к рус. изд. К. Ерусалимского и О. Остапчук, С.-Петербург 2015; Król Rusi Daniel Romanowicz. O ruskiej rodzinie książęcej, społeczeństwie i kulturze w XIII w., Kraków 2016). Opublikował w kilku krajach ponad sto artykułów z zakresu historii politycznej i społecznej średniowiecznej Rusi, historii historiografii i źródłoznawstwa, historii sztuki (poświęconych głównie funkcjonowaniu dzieła sztuki w społeczeństwie polskim XIX w.), a także turystyki kulturowej.

ADRIAN JUSUPOVIĆ - ur.ł 982 r. w Warszawie. W 2011 r. doktorat na Wydziale Historycznym UW. Od 2007 r. do 2016 r. pełnoetatowy pracownik Instytutu Pamięci Narodowej (na stanowiskach inspektor, st. inspektor, specjalista oraz st. specjalista). Od 2013 r. adiunkt-stażysta następnie adiunkt w Instytucie Historii im. T. Manteuffla Polskiej Akademii Nauk. W latach 2007-2017 odbyt staże naukowe na Uniwersytecie Reńskim Fryderyka Wilhelma w Bonn, Uniwersytecie im. T. Ševčenki, Moskiewskim Państwowym Uniwersytetu im. M. Łomonosowa oraz w Państwowej Akademii Nauk Białorusi. Specjalizuje się w stosunkach polsko-ruskich od końca X do XIV w. W 2013 r. opublikował pracę Elity ziemi halickiej i wołyńskiej wczasach Romanowiczów (1205-1264). Studium prozopograficzne. Autot kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych publikowanych w kraju i zagranicą. We wrześniu 2015 r. nagrodzony stypendium MNiSW dla młodych wybitnych naukowców.