Brak produktów
Szukaj
Oferta
Ostatnio przeglądane
-
Szermierze wolności i...
Łukasz Dryblak, Szermierze wolności i...
Zobacz większe
Szermierze wolności i zakładnicy imperium. Emigracyjny dialog polsko-rosyjski w latach 1939–1956. Konfrontacje idei, Ł. Dryblak
Nowy produkt
Łukasz Dryblak, Szermierze wolności i zakładnicy imperium. Emigracyjny dialog polsko-rosyjski w latach 1939–1956. Konfrontacje idei, koncepcji oraz analiz politycznych, IHPAN, Warszawa 2023, oprawa twarda, s. 736, ISBN 978-83-66911-61-1
(Seria: Historia rosyjskiego imperializmu. Studia i materiały)
9 Przedmioty
Więcej informacji
Niniejsza praca jest próbą całościowego spojrzenia na historię stosunków polsko-rosyjskich na emigracji w latach 1939–1956, czyli w okresie przed pojawieniem się trzeciej fali emigracji rosyjskiej – tzw. dysydentów, osób urodzonych i wychowanych w ZSRS. Ich pojawienie się na Zachodzie wprowadziło szereg nowych problemów i wątków, z tego też względu zasięg swojej pracy ograniczyłem do drugiej fali emigracji. W istocie jednak głównymi bohaterami pozostają tu emigranci pierwszej fali, gdyż przede wszystkim oni utrzymywali kontakty z Polakami, byli liderami większości liczących się organizacji rosyjskich oraz dominowali pod względem intelektualnym nad przedstawicielami fali drugiej. Nowa fala emigracji miała inny charakter, nie była zdominowana przez elity, lecz przeciętnych Rosjan, uciekinierów z państw, które w wyniku wojny znalazły się w sowieckiej strefie wpływów, byłych czerwonoarmistów i żołnierzy formacji antykomunistycznych kolaborujących z Niemcami, którym udało się uniknąć deportacji do ZSRS.
Celem rozprawy jest poddanie dialogu polsko-rosyjskiego na emigracji analizie wychodzącej z trzech perspektyw – po pierwsze stosunków politycznych; po drugie konfrontacji idei, koncepcji i analiz politycznych (z uwzględnieniem zwłaszcza wizji granicy polsko-rosyjskiej i stosunku do narodów ujarzmionych); po trzecie ocen ZSRS. Tematy te to kluczowe zagadnienia, jakie poruszali w swojej publicystyce emigranci. Istotne będą również konteksty, w jakich stosunki polsko-rosyjskie się kształtowały – od kontekstu międzynarodowego począwszy (sytuacja na froncie w czasie wojny, pozycja ZSRS, aktualnej polityki USA, znaczenie rządu polskiego na uchodźstwie), poprzez kontekst historyczny i ideowy (nawiązania do wcześniejszych idei i kontaktów polsko-rosyjskich, a także aktualnych trendów politycznych w świecie zachodnim), aż po sytuację innych emigracji z Europy Środkowo-Wschodniej, szczególnie Ukraińców, stanowiących ważny punkt odniesienia dla koncepcji politycznych obu narodów.Dr Łukasz Dryblak (ur. 1990) - absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, we wrześniu 2022 r. uzyskał stopień doktora w Instytucie Historii PAN na podstawie rozprawy pt. "Emigracyjny dialog polsko-rosyjski w latach 1939-1956. Spojrzenie z dwóch stron na stosunki polsko-rosyjskie, konfrontacje idei, koncepcji oraz analiz politycznych" (promotor: prof. dr hab. Andrzej Nowak). Od 2023 r. pracownik Zakładu Historii XX wieku tegoż Instytutu oraz sekretarz Zespołu do badań porównawczych nad imperializmem rosyjskim. Specjalizuje się w historii najnowszej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu II Rzeczypospolitej, dziejów emigracji rosyjskiej, polskiej myśli politycznej i sowietologicznej. Autor monografii "Pozyskać przeciwnika. Stosunki polityczne między państwem polskim a mniejszością i emigracją rosyjską w latach 1926-1935" (Warszawa 2021), redaktor "Wizerunek Polski w świecie. Idee i działania" (Warszawa, 2020) oraz autor artykułów z zakresu historii i bezpieczeństwa narodowego m.in. w "Pamięć i Sprawiedliwość" (nr 39, 2022), "Arcana" (nr 165, 2022; nr 161, 2021), "Biuletyn IPN" (nr 1-2, 2020), "Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej" (z. 2, 2019; no 3, 2017; no 1, 2016; z. 2, 2016), "Przegląd Wschodni" (z. 1, 2015), "Niepodległość" (t. LXIV, 2015) oraz "Teka Historyka" (t. XLV, 2012). Stypendysta Fundacji Lanckorońskich z Brzezia (2019), Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia w roku akademickim 2013/2014 oraz laureat II nagrody w konkursie im. Władysława Pobóg-Malinowskiego za "Najlepszy Debiut Historyczny Roku w zakresie historii najnowszej" (VIII edycja - 2015 r.) w kategorii prac magisterskich ("Mniejszość i emigracja rosyjska w Polsce na przestrzeni lat 1926-1935. Polityka państwa polskiego wobec Rosjan oraz ich działalność polityczna i stosunek do Polski").
Spis treści
Uwagi metodologiczne i edytorskie. 15
1. Wiek XIX i pierwsze kontakty polsko-rosyjskie na emigracji w pamięci uchodźców po 1939 r.19
2. Między rewolucją a II wojną światową. Emigracja rosyjska i II Rzeczpospolita. 29
I.1 Stosunki polsko-rosyjskie na emigracji w czasie II wojny światowej43
Rosjanie w II Rzeczpospolitej – trudne wybory i wojenne ścieżki43
Kontynuacja kontaktów z NTS na terenie Rumunii i Jugosławii55
Kontakty polsko-rosyjskie na terenie Europy Zachodniej64
Taktyczny dialog. Emigranci na gruncie amerykańskim.. 72
I.2. Zderzenia idei, ocen i prognoz w latach 1939–1945. 102
I.2.1 Rosyjskie oceny polityki międzynarodowej oraz stosunek do Polski i ZSRS. 103
O wielką i niepodzielną. Stosunek do granic i sojuszy w latach 1939–1942. 105
Niepewność. Wzmożenie zainteresowania kwestią polską. 123
Stosunek do ZSRS i analizy polityki sowieckiej135
I.2.2 Polskie prognozy i projekty polityczne oraz stosunek do ZSRS. 157
O federację środkowoeuropejską. 160
Sojusznik naszych sojuszników. Oceny polityki sowieckiej177
Wokół stosunków polsko-ukraińsko-rosyjskich. 185
Fatalny rok 1943. Zmiana retoryki w stosunku do ZSRS?. 192
II.3 Razem przeciwko imperiom czy z Rosją ponad mniejszościami?. 215
Dyskusja wokół kwestii wschodniej i stosunku do Rosjan. 218
Polityka wschodnia rządu i środowiska prometejsko-międzymorskiego. 231
Chadecy, czyli Rosja jako odrębna cywilizacja. 267
Socjaliści, czyli między internacjonalizmem a interesem narodowym.. 269
Narodowcy, czyli między racjonalizmem a mirażem porozumienia. 278
II.4 Przeciwko Sowietom i separatystom: emigracja rosyjska wobec narodów ujarzmionych i Polski293
O Rosję, ale jaką? Emigracja rosyjska wobec „separatystów”. 298
Próba zjednoczenia – eskalacja wewnątrz rosyjskiego sporu. 309
Rosyjska dywersja? Monarchiści i nacjonaliści wobec Polaków.. 319
Polska i Polacy w świetle publicystyki emigracji rosyjskiej 341
Rosjanie wobec wydarzeń 1956 r. w Polsce (w kontekście polskich opinii). 349
III. Główne ośrodki dialogu polsko-rosyjskiego. 363
Koło Przyjaźni Polsko-Rosyjskiej382
Grupa Ideologiczna Rosyjsko-Polska. 388
Zespół „Kultury”, jej współpracownicy i pierwsze kontakty z Rosjanami405
Rosyjski numer „Kultury” – próba dialogu, czy wysondowania przeciwnika. 413
Przechytrzyć Rosjan – polityka amerykańska „Kultury”. 431
Wokół Kongresu Wolności Kultury. 454
1951 – nowy stary program „Kultury”. 475
1956 – pozorowana „opcja rosyjska”. 481
IV.Trzy spojrzenia na stosunki polsko-rosyjskie. 491
IV.7 Siergiej Mielgunow wobec kwestii polskiej, czyli gdzie się kończy dialog. 492
Pierwsze spotkania z Polską. 496
IV.8 „Do przyjaciół Rosjan”? Jerzego Niezbrzyckiego zmagania z Rosją. 513
Rosja a Związek Sowiecki w pracach emigracyjnych. 523
Wpływ myśli Józefa Piłsudskiego. 527
Próby współpracy z Rosjanami535
IV.9 Adwokat Rosji? Myśl Józefa Mackiewicza i jej odbiór w kręgach rosyjskich. 556
Uwaga nadchodzą Sowiety! Publicystyka z okresu II wojny światowej 566
ZSRS to nie Rosja. Publicystyka emigracyjna lat 40. i 50.568
Wizje historii, czyli klęska Polski skutkiem jej odwrócenia się od Wschodu. 571
Stosunek do przedstawicieli pierwszej fali emigracji rosyjskiej 574
Rosyjski krąg odbiorców twórczości Mackiewicza. 577